Medyczna marihuana została dopuszczona do obrotu na terenie Polski jako lek w 2018 roku. Jako środek leczniczy ma zarówno wielu zwolenników, jak i przeciwników. Jakie właściwości wykazuje marihuana lecznicza? Jaka jest cena marihuany leczniczej?
Marihuana jest obecna w kulturze człowieka właściwie od zawsze. Uzyskiwana jest z liści oraz szczytów kwiatowo-nasiennych konopi indyjskich (Cannabis sativa). Z konopi pozyskiwany jest również haszysz, jednak do jego produkcji wykorzystywana jest żywica tego krzewu. Kolejnym rodzajem są konopie siewne, nazywane również włóknistymi. Do XX wieku służyły jako główny materiał do produkcji tkanin i ubrań. Z nasion konopnych wytwarzano również olej wykorzystywany do produkcji mydła.
Historia leczenia medyczną marihuaną
Już 4 tysiące lat temu w chińskiej i hinduskiej medycynie ludowej wykorzystywano lecznicze właściwości marihuany. Stosowano ją głównie jako skuteczny środek w leczeniu bólu i biegunek. W medycynie arabskiej do XVIII wieku stosowano ją jako lek moczopędny, przeciwwymiotny, przeciwpadaczkowy oraz przeciwgorączkowy.
Obecnie marihuana wciąż wzbudza wiele kontrowersji, jednak znajduje coraz większe zastosowanie w medycynie. Badania wykazują, że ma pozytywne działanie na wiele schorzeń. Czym zatem jest marihuana medyczna? Jak jest produkowana? Jakimi właściwościami się charakteryzuje?
Medyczna marihuana to produkt wysoce przebadany. Produkowana jest on w ten sam sposób jak inne leki. W trakcie produkcji przestrzegane są wszystkie normy bezpieczeństwa i czystości mikrobiologicznej, a każda partia jest restrykcyjnie kontrolowana przed wypuszczeniem jej na rynek. Dodatkowo nie zawiera dodatków – tytoniu, pestycydów ani nawozów. Ponadto charakteryzuje się inną zawartością substancji aktywnej – THC – w zależności od producenta i rodzaju marihuany leczniczej. Ilość ta jest również jak cała produkcja substancji, ściśle kontrolowana i gwarantowana przez wytwórcę.
Lecznicza marihuana w Polsce
Polska jest 12. europejskim krajem, który zdecydował się na legalizację leczniczej marihuany. Stało się to w 2017 roku, jednak pierwsze partie tego leku trafiły do aptek rok później. Choć medyczna marihuana jest na rynku polskim już od ponad 2 lat, niewiele aptek ma ją na stanie. Ponadto, iż jest to produkt dostępny jedynie na receptę, dobrany ściśle pod jednego pacjenta, jego dystrybucja jest punktowa i selektywna. Co więcej, jest to surowiec farmaceutyczny importowany z Kanady, który musi spełniać wyśrubowane normy jakościowe. Medyczną marihuanę jednak można sprowadzić do każdej apteki, co nie zajmuje dłużej niż dwóch dni. Każda apteka, która ma odpowiednie pozwolenie, może zamówić leczniczą marihuanę.
Konopi leczniczych często brakuje w hurtowniach, ze względu na duże zapotrzebowanie i import z Kanady. W 2019 roku sprzedano aż 80 kg medycznej marihuany, a był to pierwszy rok jej sprzedaży na polskim rynku. W porównaniu do innych rynków, o podobnych zapotrzebowaniach co Polska, jest to wciąż bardzo mała ilość w przeliczeniu na liczbę mieszkańców. Szacuje się, że w roku 2020 sprzedaż w Polsce była nawet 4 razy większa w porównaniu z rokiem ubiegłym (1). Pokazuje to, jak wielu pacjentów odnosi korzyści z jej stosowania.
Medyczna marihuana a polska medycyna
Wciąż jednak medyczna marihuana nie jest doceniona i jest tematem tabu. Rzadko przepisywana jest przez niektórych lekarzy, co wynika z braku fachowej wiedzy o produktach i terapii medyczną marihuaną, aby precyzyjnie dobrać dany lek do potrzeb pacjenta. Dodatkowo część osób wciąż podchodzi z dystansem do leczenia medyczną marihuaną. Tymczasem medyczna marihuana jest dla pacjentów nierzadko jedynym działającym lekiem – szczególnie w przypadku przewlekłych zespołów bólowych i nowotworów.
Marihuana medyczna – cena
Marihuana lecznicza nie jest obecnie lekiem refundowanym (2). Średnia cena marihuany medycznej to około 65 złotych za 1 gram. Dostępna jest w opakowaniach po 5 i 10 gramów. W przypadku niektórych chorób i uciążliwych objawów miesięczna terapia marihuaną może kosztować nawet 2 tysiące złotych. Wysoka cena spowodowana jest głównie koniecznością sprowadzenia leku z zagranicy. Jednak w 2020 roku zmniejszono podatek VAT na tę substancję z 23 na 8%. Dotyczy to produktów niemieckiej firmy Aurora, które różnią się zawartością THC:
- Cannabis flos Aurora Deutschland GmbH THC 1%,
- Cannabis flos Aurora Deutschland GmbH THC 8%,
- Cannabis flos Aurora Deutschland GmbH THC 20%,
- Cannabis flos Aurora Deutschland GmbH THC 22%.
Konopie lecznicze – właściwości
Marihuana zawiera ponad 100 aktywnych składników, z czego w tym najpopularniejszy – THC. THC, czyli tetrahydrokannabinol, to substancja o właściwościach psychoaktywnych i uzależniających. Dodatkowo wykazuje właściwości przeciwdrobnoustrojowe, przeciwbólowe i przeciwwymiotne. To ona odpowiedzialna jest również za charakterystyczny po spożyciu marihuany dobry nastrój (4). Im medyczna marihuana zawiera mniej THC, tym mniejszy wykazuje właściwości psychoaktywne.
W marihuanie znajdują się również inne zawiązki. W przeciwieństwie do THC nie wykazują właściwości psychotycznych, za to mogą redukować pobudzenie i euforię, działca przeciwbólowo, przeciwdrgawkowo, przeciwlękowo, antypsychotycznie, zapobiegać nudnościom i wymiotom.
Konopie lecznicze – w jakich chorobach mają zastosowanie?
Dzięki powyższym właściwościom lecznicza marihuana ma zastosowaniu w leczeniu lub wspomaganiu terapii wielu chorób (5). Są to m.in.:
- ból fantomowy, neuropatyczny, przewlekłe zespoły bólowe,
- uśmierzanie objawów ubocznych występujących w przebiegu chemio– i radioterapii – nudności i wymiotów,
- padaczka lekooporna,
- stwardnienie rozsiane ,
- oporna na leczenie jaskra,
- zespoły lękowo-depresyjne,
- choroby degeneracyjne – choroba Parkinsona, Alzheimera,
- spastyczność spowodowana uszkodzeniem rdzenia kręgowego,
- zespół Tourette’a.
Jakie są przeciwwskazania do stosowania marihuany medycznej?
Jak każda substancja lecznicza, konopie lecznicze mają swoje przeciwwskazania. Przede wszystkim nie mogą być stosowane przez osoby poniżej 18. roku życia ani przez kobiety w ciąży i karmiące piersią. Preparaty nie są wskazane również w zaawansowanych chorobach wątroby, nerek, serca, a także u osób chorujących na schizofrenię. Po zażyciu marihuany leczniczej pacjenci nie powinni prowadzić samochodu ani obsługiwać maszyn z uwagi na występujące zaburzenia koordynacji i równowagi. Osoby jednocześnie zażywające inne leki, szczególnie psychiatryczne, powinny skonsultować ich stosowanie z lekarzem, ponieważ mogą nasilać niepożądane działania marihuany leczniczej (6).
(1) https://mgr.farm/aktualnosci/polacy-kupili-w-ubieglym-roku-prawie-80-kg-medycznej-marihuany/
(2) https://www.swiat-zdrowia.pl/artykuly/marihuana-lecznicza-wlasciwosci-zastosowanie-skutki-uboczne
(3) https://mgr.farm/aktualnosci/medyczna-marihuana-bedzie-tansza-firma-ma-zgode-na-nizszy-vat/
(4) http://www.akademiamedycyny.pl/wp-content/uploads/2016/05/201503_Farmacja_005.pdf
(5) https://pulsmedycyny.pl/wielka-lipa-zamiast-medycznej-marihuany-955052
(6) https://core.ac.uk/download/pdf/53134974.pdf
