Od 2017 roku w Polsce możliwe jest uzyskanie recepty na marihuanę. Nadano jej status surowca farmaceutycznego, przeznaczonego do sporządzenia leków recepturowych. Gdzie dostępna jest marihuana lecznicza? Gdzie kupić marihuanę leczniczą?
Choć w Polsce leczenie marihuaną leczniczą nie jest jeszcze popularne, to – na przykład – w Kanadzie już w 2019 stosowało ją ponad 450 tysięcy pacjentów. Medyczna marihuana została zalegalizowana w naszym kraju w 2017 roku, wtedy też pojawiła się w aptekach, a jej dostępność wciąż pozostawia wiele do życzenia. Chaos prawny nie ułatwia przepisywania jej przez lekarzy. Należy również pamiętać, że lekarz wystawiający receptę na medyczną marihuanę powinien być bardzo dokładnie przeszkolony, mieć rozległą wiedzę na jej temat, aby umieć dobrać odpowiedni rodzaj do potrzeb danego pacjenta.
Jak dostać receptę na medyczną marihuanę?
Czasem pacjenci, pomimo uciążliwych, niepoddających się innemu leczeniu objawów, boją się porozmawiać z lekarzem. Szacuje się, że w Polsce znajduje się ponad 300 tysięcy osób, dla których terapia medyczną marihuaną mogłaby okazać się skutecznym, leczniczym środkiem.
Jednak z biegiem czasu powstaje coraz więcej poradni leczenia marihuaną leczniczą, dzięki czemu coraz więcej pacjentów będzie miało szansę na ten rodzaj terapii w swoim miejscu zamieszkania.
Czym jest medyczna marihuana?
Marihuana uzyskiwana jest z jednej z trzech odmian konopi – konopi indyjskich. Jest ona mieszaniną wszystkich części tej rośliny – kwiatów, liści i łodyg, które po zerwaniu są suszone, krojone, a następnie wędzone. Pierwsze zapisy o leczniczych właściwościach marihuany powstały już w XVI wieku, jednak szczególnie zainteresowanie medyczną marihuaną przypada na koniec XIX wieku. Stosowano ją wtedy głównie do leczenia bólu i chorób układu pokarmowego.
W ostatnich latach zmieniają się nie tylko poglądy na temat medycznej marihuany, ale również wiedza o niej w środowisku medycznym oraz wśród pacjentów. Medyczna marihuana to produkt wysoce przebadany. Marihuana medyczna jest pozbawiona szkodliwych dodatków, tytoniu, domieszek, nawozów czy innych trujących dodatków. Hodowana jest w specjalnych kontrolowanych pomieszczeniach bez środków ochrony roślin, a jej produkcja jest odpowiednio monitorowana. Przed wypuszczeniem danej partii do obrotu lek musi przejść rygorystyczne procesy walidacji, m.in. ocenę składu i zawartości substancji czynnych.
Jak działa marihuana lecznicza?
Marihuana lecznicza zawiera ponad 500 substancji czynnych o różnym działaniu, jednak najbardziej znane i kojarzone są dwa z nich – w tym THC, czyli tetrahydrokannabinol. Marihuana zawiera również w składzie terpeny, które można znaleźć także w lawendzie i drzewach iglastych.
THC to substancja o najsilniejszym działaniu. Wpływając na receptory w mózgu, działa przede wszystkim relaksująco, wpływa na samopoczucie i obniża odczuwanie bólu. Światowa Organizacja Zdrowia działanie marihuany porównuje do skuteczności leków z 2. stopnia „drabiny analgetycznej”, która określa moc działania przeciwbólowego. Oznacza to, że marihuana lecznicza może być tak samo skuteczna, jak kodeina czy tramadol.
Marihuana ponadto zmniejsza spastyczność, działa przeciwwymiotnie i neuroprotekcyjnie. Zawiera kannabinoidy zmniejszające narkotyczne działanie THC, wykazuje działanie przeciwlękowe, przeciwdrgawkowe i przeciwzapalne. Zawarte w marihuanie terpeny (m.in. terpinolen, limonen, mircen oraz pinen) działają uspokajająco, przeciwdepresyjnie, antygrzybicznie i redukują stres. Marihuana lecznicza zawiera również mieszaninę α–, β–, γ– i δ–tokoferoli oraz pochodnych γ–tokotrienolu. Badania dowodzą, że ograniczają one ryzyko powstania chorób układu sercowo–naczyniowego, nowotworów oraz zwyrodnienia plamki żółtej związanego z wiekiem.
Rodzaje legalnej medycznej marihuany
W Polsce zarejestrowanych i dostępnych jest 5 rodzajów suszu konopi, różniących się stosunkiem kannabinoidów, czyli mocą działania. Dzięki temu medyczna marihuana znajduje zastosowanie w leczeniu wielu chorób przewlekłych. Na chwilę obecną dostępny jest obrót poniższymi surowcami farmaceutycznymi:
- Cannabis Flos AURORA DEUTSCHLAND GmbH THC 1%, o zawartości delta-9-tetrahydrokannabinolu (THC),
- Cannabis Flos AURORA DEUTSCHLAND GmbH THC 20%, o zawartości delta-9-tetrahydrokannabinolu (THC),
- Cannabis Flos AURORA DEUTSCHLAND GmbH THC 22%, o zawartości delta-9-tetrahydrokannabinolu (THC),
- Cannabis Flos AURORA DEUTSCHLAND GmbH THC 8%, o zawartości delta-9-tetrahydrokannabinolu (THC),
- Cannabis Sativa L., Red No 2 o zawartości delta-9-tetrahydrokannabinolu (THC) < 1%.
Leczenie medyczną marihuaną — kiedy jest możliwe?
Marihuana lecznicza, dzięki swoim właściwościom, może przynosić korzyści wielu pacjentom. Może być stosowana w terapii takich chorób jak:
- chroniczne, przewlekłe zespoły bólowe,
- epilepsja,
- przewlekłe choroby zapalne jelita,
- dna moczanowa,
- stwardnienie rozsiane,
- padaczka lekooporna ,
- zespoły lękowo–depresyjne,
- choroby degeneracyjne – choroba Parkinsona, Alzheimera,
- nowotwory – w szczególności przy występowaniu nudności i wymiotów w trakcie przyjmowania chemioterapii.
To właśnie w tym ostatnim przypadku marihuana lecznicza ma największe zastosowanie. Nie tylko zmniejsza nudności, działa przeciwdrgawkowo, ale również ma udowodnioną wartość w stadiach terminalnych choroby nowotworowej. Lecznicza marihuana nie zastąpi klasycznego leczenia onkologicznego, jednak może okazać się pomocnym dodatkiem w walce z chorobą. Najczęściej zalecane jest stosowanie preparatów zawierających wiodące kannabinoidy w stosunku 1:1, jednak wysoce skuteczne są również środki o innym stosunku. Dobór preparatu jest uzależniony od rodzaju dolegliwości pacjenta oraz oczekiwanego efektu terapeutycznego.
Ponadto istnieją doniesienia, że marihuana medyczna może przynosić korzyści w niedokrwiennej chorobie wątroby, zapaleniu mózgu związanym z posocznicą, kardiomiopatii związanej z cukrzycą typu 1 oraz w cukrzycy typu 2, a także w pneumokokowym zapaleniu opon mózgowych.
Marihuana na receptę – kto może ją wystawić?
Recepta na marihuanę medyczną może być wystawiona przez każdego lekarza i lekarza dentystę z aktualnym prawem wykonywania zawodu. Jednorazowo można przepisać ilość odpowiadającą 90 dniom kuracji, a recepta powinna być zrealizowana maksymalnie po 30 dniach od jej wystawienia. Recepty na marihuanę leczniczą najczęściej przepisywane są przez lekarzy anestezjologów, neurologów, psychiatrów, internistów i onkologów.
W jakiej aptece kupisz medyczną marihuanę?
Marihuanę na receptę można kupić w każdej aptece, która sprzedaje leki z grupy I-N i leki psychotropowe II-P. Rzadko kiedy jednak marihuana medyczna dostępna jest od ręki. Ze względu na jej niskie zapotrzebowanie często farmaceuta musi zamawiać ją z hurtowni, jednak najczęściej już w ciągu kilku dni jest dostępna w danej aptece. Czas oczekiwania wynika z importu marihuany leczniczej z zagranicy, głównie z Niemiec i Holandii, co często ogranicza dostępność w wielu aptekach w Polsce, szczególnie w mniejszych miejscowościach.
Czy konopie na receptę są refundowane?
Marihuana lecznicza nie jest refundowana, jest pełnopłatnym lekiem recepturowym. W początkowym okresie od wprowadzenia do Polski marihuany leczniczej była objęta stawką VAT w wysokości 23%, jednak od sierpnia 2020 roku zmniejszono tę stawkę do 8%, dzięki czemu cena medycznej marihuany uległa istotnemu obniżeniu.
Obecnie marihuana lecznicza dostępna w polskich aptekach jest sprowadzana z zagranicy, z czego wynika jej wciąż wysoka cena. W najbliższych latach ta sytuacja może jednak ulec zmianie – planowane są zmiany o ustawie w kierunku umożliwienia uprawy konopi innych niż włókniste w Polsce, co umożliwi produkcję tego surowca w naszym kraju i obniżenie cen sprzedaży w aptekach.
Źródła: